Những người ngắm sao có thể nhìn thấy hầu hết các hành tinh trong tháng 1 này
Những người yêu thích thiên văn sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng một “cuộc diễu hành các hành tinh” trong tháng này, khi hầu hết các hành tinh trong hệ Mặt Trời có thể nhìn thấy trên bầu trời đêm cùng một lúc.
Rebecca Allen, nhà vật lý thiên văn và đồng giám đốc Viện Công nghệ và Công nghiệp Vũ trụ tại Đại học Swinburne (Úc), cho biết đây là một cơ hội hiếm có để quan sát nhiều hành tinh xếp hàng trên bầu trời, đặc biệt là các hành tinh xa như Sao Hải Vương. Sao Hỏa, Sao Mộc, Sao Thổ và Sao Kim sẽ là những hành tinh dễ thấy nhất, đặc biệt vào khoảng ngày 21/1. Những người ngắm sao cũng có thể tìm thấy Sao Hải Vương và Sao Thiên Vương với sự trợ giúp của ống nhòm hoặc kính thiên văn.
“Chúng tình cờ đều nằm cùng một phía của Mặt Trời, trong cùng một góc trên bầu trời của chúng ta, để chúng ta có thể nhìn thấy chúng,” bà Allen cho biết. “Điều đó rất đặc biệt. Tất cả phụ thuộc vào góc nhìn; các hành tinh này thực sự đều cách xa chúng ta và cách nhau rất xa.”
Theo TS Allen, các hành tinh gần Mặt Trời hơn, như Sao Kim – một hành tinh đá có kích thước bằng Trái Đất – sẽ sáng hơn và dễ nhìn thấy hơn. Hành tinh này, thường được gọi là “sao Hôm” hoặc “sao Mai”, trải qua các giai đoạn giống như Mặt Trăng và thay đổi theo từng tuần.
Sao Kim và Sao Thổ sẽ “hợp nhất” vào tháng 1, nghĩa là chúng sẽ xuất hiện gần nhau hơn trên bầu trời đêm. Thông qua kính thiên văn, những người ngắm sao thậm chí có thể nhìn thấy vành đai của Sao Thổ, xuất hiện ở rìa như một dải bạc.
Sao Hỏa sẽ đặc biệt rõ ràng, với Mặt Trời ở vị trí đối diện, nghĩa là “bạn nhìn Sao Hỏa và Mặt Trời ở ngay phía sau bạn”.
Sao Kim, Sao Hỏa và Sao Mộc vào năm 2015, được quan sát từ Anh
Sao Mộc, hành tinh lớn nhất trong hệ Mặt Trời, sẽ xuất hiện gần chòm sao Orion, mà nhiều người Úc gọi là “chiếc chảo”. Bà Allen tin rằng người xem sẽ có thể phân biệt được những đám mây trên bề mặt Sao Mộc và một số mặt trăng của nó với kính thiên văn.
Ông Con Stoitsis, từ Hiệp hội Thiên văn học Victoria (Úc), cho biết bốn hành tinh sẽ giống như “ngọn hải đăng” có thể dễ dàng nhìn thấy vào khoảng 9 giờ 45 tối trong những đêm trời quang đãng. “Bạn không thể bỏ lỡ chúng,” ông nói. Hướng về phía bắc, Sao Kim và Sao Thổ sẽ ở bên trái, trong khi Sao Mộc ở bên phải, nối tiếp là Sao Hỏa với “màu đỏ rực rỡ” vài giờ sau đó.
Những người ngắm sao sẽ được chiêm ngưỡng một “cuộc diễu hành các hành tinh” trong tháng này, với hầu hết các hành tinh trong hệ Mặt trời có thể nhìn thấy được trên bầu trời đêm cùng một lúc.
Theo dõi các vệ tinh
Ngoài cuộc diễu hành của các hành tinh, ông Stoitsis cũng cho biết đây là thời điểm lý tưởng để theo dõi các vệ tinh, bởi chúng trông giống như những ngôi sao sáng đang di chuyển. “Trên bầu khí quyển khá đông đúc. Nếu bạn muốn ngồi ngắm sao, chỉ trong vòng một giờ, bạn có thể nhìn thấy cả nửa tá vệ tinh.”
Ông Stoitsis, giám đốc sao chổi và thiên thạch của Hội, cho biết họ đang theo dõi chặt chẽ sao chổi C/2024 G3 (ATLAS), gần đây đã sống sót sau một cuộc chạm trán với Mặt Trời. Ông mô tả sao chổi giống như mèo, “chúng có đuôi và thích gì làm nấy.” Chúng cũng rất khó lường và sao chổi này có thể cực kỳ sáng vào khoảng ngày 18/1, hoặc sẽ tắt lịm.
TS Allen cho biết thời điểm tốt nhất để ngắm cuộc diễu hành là vào khoảng ngày 21/1 khi Mặt Trăng khuyết, và một bản đồ bầu trời cơ bản sẽ rất hữu ích cho những người muốn xem. “Chúng ta đều rất may mắn, tất cả chúng ta trên Trái Đất được nhìn thấy cảnh tượng này trong một số chòm sao mùa hè nổi tiếng và dễ nhìn thấy nhất… Orion, Gemini và Taurus,” bà nói. “Đây là cơ hội để bạn sử dụng ống nhòm và nhìn thấy hầu hết các hành tinh trong tháng này.” Những người yêu thích thiên văn nên chuẩn bị sẵn sàng để không bỏ lỡ cơ hội thú vị này, khi mà bầu trời đêm sẽ trở nên sống động với sự hiện diện của các hành tinh. Việc quan sát không chỉ mang lại niềm vui mà còn giúp nâng cao hiểu biết về vũ trụ và các hiện tượng thiên văn.
